Gedragsverslaving
Recent onderzoek heeft dat aangetoond gedrag en niet alleen stoffen kan ook verslavend zijn. Ze kunnen dezelfde karakteristieke veranderingen in het beloningssysteem van de hersenen veroorzaken die cocaïne- of alcohol- of nicotineverslavingen veroorzaken. Deze gedragingen omvatten gokken, internetgamen en sociale media zoals Facebook en waarschijnlijk dating-apps zoals Tinder of Grindr. Gedragsverslaving
Hier is een papier door toonaangevende neurowetenschappers die uitleggen waarom internetpornografie ook als een verslavende aandoening moet worden beschouwd. Het is co-auteur van meerdere onderzoekers op het gebied van problematisch seksueel gedrag. Het vraagt zich af of de nieuwe CSBD-diagnose thuishoort in de categorie "Impulscontrolestoornis", waar hij zich momenteel bevindt. De auteurs suggereren dat de meest overtuigende, bestaande ondersteuning is dat CSB een 'verslavende aandoening' is.
Veel van deze aandoeningen zijn in feite een 'supernormale' versie van de natuurlijke beloningen of natuurlijke versterkers van voedsel, binding en seks. Junkfood met zijn hoge niveaus van zout, suiker en vet zijn 'supernormale' voedingsmiddelen in de hoeveelheid hoogcalorische beloning die ze de hersenen laten ontwikkelen voor schaarste; sociale media is als een overdreven versie van binding, honderden 'vrienden' met één klik; en internetporno met zijn oneindige parade van bereidwillige 'babes' is een supernormale versie van seks.
Hieronder is een korte, pittige animatie voor kinderen over: pornoverslaving.
En hier is een langere animatie dat verklaart de basis.
Met medicijnen hebben gebruikers een hogere dosering nodig om dezelfde 'hit' te krijgen. Met internet hebben gebruikers in de loop van de tijd meer nieuwheid of meer intensiteit nodig om hetzelfde effect te voelen. De porno-industrie levert dit maar al te graag.
Naarmate het dopaminegehalte stijgt in afwachting van de 'beloning', valt het snel weer weg nadat de beloning is ontvangen. Gebruikers moeten blijven klikken om nieuw materiaal te vinden om de beloningen in stand te houden. Als we ons brein blijven dwingen om een constante voorraad te produceren, benadrukt het het systeem en sluit productie af als beschermingsmaatregel. Als we echter doorgaan met binge, beslissen de hersenen dat dit een noodgeval moet zijn voor overlevingsdoeleinden en heft het het verzadigingsmechanisme op ('heb genoeg gehad'). De hoge niveaus van dopamine activeren op hun beurt de afgifte van een eiwit dat Delta Fos B wordt genoemd. Dit bouwt zich op in ons beloningssysteem dat de hersenen herbedraadt om ons te helpen ons te concentreren op deze belangrijke beloning en deze te onthouden en herhalen.
Vier kenmerken zijn nu geassocieerd met de fysieke veranderingen in de hersenfunctie als gevolg van het verslavingsproces. Dit zijn:
• De-sensibilisatie
• Sensibilisatie
• Impulscontrolemechanisme - Hypofrontaliteit
• Disfunctionele stresscircuits
'Desensitisatie' is een verdoofde reactie op plezier, vooral op natuurlijke beloningen, zoals voedsel of binding met anderen. Het is meestal de eerste aan de verslaving gerelateerde verandering in de hersenen die pornografische gebruikers opmerken. Ze voelen zich depressief, verveeld, plat en flauw. Verminderde dopamine-signalering en andere veranderingen zorgen ervoor dat de zware gebruiker minder gevoelig is voor dagelijkse genoegens en 'hongerig' is voor dopamine-verhogende activiteiten en stoffen. Ze hebben meer en meer stimulatie nodig om een buzz te krijgen. Ze kunnen meer tijd online doorbrengen, sessies verlengen door middel van randen, kijken wanneer ze niet masturberen of zoeken naar de perfecte video om mee te eindigen. Maar desensitisatie kan de vorm aannemen van escalatie naar nieuwe genres, soms moeilijker, vreemder en zelfs verontrustend. Onthoud: shock, verrassing en angst produceren adrenaline jack up dopamine en verhogen seksuele opwinding.
Het enige dat daarentegen onze aandacht trekt en onze geest verheft, is het object van ons verlangen, het verslavende gedrag of de substantie naar keuze. Dit komt doordat we er erg 'gevoelig' voor zijn geworden. Sensibilisatie veroorzaakt krachtige verlangens of een onbewuste superherinnering aan plezier, 'euforisch geheugen', wanneer geactiveerd. De cue-memory link is het brein dat 'samen bedraadt, samen vuurt' proces in actie. Deze geconditioneerde Pavloviaanse herinnering maakt de verslaving dwingender dan enige andere activiteit in het leven van de verslaafde.
Geroostde zenuwverbindingen zorgen ervoor dat het beloningssysteem gaat zoemen als reactie op aan verslaving gerelateerde signalen of gedachten. Cocaïneverslaafden kunnen suiker zien en denken aan cocaïne. Een alcoholist hoort het gerinkel van een bril of ruikt bier als hij een café passeert en wil meteen naar binnen.
Voor de pornoverslaafde internet, triggeren triggers zoals het inschakelen van de computer, het zien van een pop-up of het alleen thuis zijn, intense verlangens naar porno. Is een kerel plotseling veel geiler (ware libido) wanneer zijn vrouw, moeder of huisgenoot gaat winkelen? Onwaarschijnlijk. Maar misschien voelt hij zich alsof hij op de automatische piloot staat of dat iemand anders zijn brein controleert. Sommigen beschrijven een gesensibiliseerde porno-reactie als 'het betreden van een tunnel die maar één ontsnapping heeft: porno'. Misschien voelt hij een snelle, snelle hartslag, zelfs trillen, en hij kan alleen maar inloggen op zijn favoriete pornowebsite. Dit zijn voorbeelden van gesensibiliseerde verslavingsroutes die het beloningssysteem activeren, schreeuwend: "doe het nu!" Zelfs het risico van een seksueel delict houdt hen niet tegen.
Hypofrontaliteit, of verminderde hersenactiviteit in de prefrontale regio's, verzwakt wilskracht of zelfbeheersing, in het gezicht van sterke onbewuste hunkeren. Dit gebeurt als gevolg van de krimp van de grijze stof en witte stof, in de pre-frontale regio's. Dit is het deel van de hersenen dat ons helpt keuzes te maken die niet goed zijn voor ons welzijn op langere termijn. Het helpt ons om 'nee' tegen onszelf te zeggen als we verleiding voelen. Nu dit gebied uitgeput is, hebben we een verzwakt vermogen om consequenties te voorzien. Het kan aanvoelen als een touwtrekken. De gesensibiliseerde paden schreeuwen 'Ja!' terwijl het hogere brein zegt: 'Nee! Niet weer!' Met de executive-control delen van de hersenen in een verzwakte toestand, wint het verslavingspad meestal.
Adolescenten zijn dubbel kwetsbaar voor verslaving. Ze hebben niet alleen meer dopamine waardoor ze risico's nemen (het gaspedaal is volledig ingedrukt), maar de frontaalkwabben zijn nog niet volledig ontwikkeld (de remmen werken niet zo goed).
Disfunctionele stresscircuits. Dit zorgt ervoor dat zelfs lichte stress leidt tot onbedwingbare trek en terugval omdat ze krachtige, gesensibiliseerde paden activeren.
Deze verschijnselen vormen de kern van alle verslavingen. Een herstellende pornoverslaafde vatte ze samen: 'Ik zal nooit genoeg krijgen van wat mij niet bevredigt en het stelt mij ook nooit tevreden.
Intrekking. Veel mensen geloven dat verslaving altijd zowel tolerantie (een behoefte aan meer stimulatie om hetzelfde effect te krijgen, veroorzaakt door desensibilisatie) als brute ontwenningsverschijnselen met zich meebrengt. In feite is geen van beide een voorwaarde voor verslaving - hoewel pornogebruikers van tegenwoordig vaak beide rapporteren. Wat alle beoordelingstests voor verslaving delen, is 'voortgezet gebruik ondanks negatieve gevolgen'. Dat is het meest betrouwbare bewijs van verslaving.
Wil je meer informatie over tolerantie, gewenning en escalatie, klik dan op onderstaande knop!
Foto door Clayton Robbins, Steinar Engeland op Unsplash